Erfbelasting betalen: hoe werkt dat precies?

Om te bepalen of u erfbelasting moet betalen zijn de volgende zaken van belang:

• Wie zijn de erfgenamen?
• Wat is de relatie van de erfgenamen tot de overledene?
• Hoe groot is het erfdeel?

Wie zijn de erfgenamen?

Als er door de overledene bij leven een testament is opgesteld is hierin opgenomen wie de erfgenamen zijn. Als er geen testament is opgesteld bepaald de wet wie de erfgenamen zijn. Volgens de wet zijn erven de echtgenoot, geregistreerd partner of bloedverwanten. Er zijn vier groepen bloedverwanten die in de wet worden benoemd:

1. Echtgenoot of geregistreerd partner en eigen kinderen (dus geen pleeg- of stiefkind). Als uw kinderen niet meer leven, de kleinkinderen
2. Ouders, broers en zussen. Als de broers en zussen niet meer leven, hun kinderen
3. Grootouders
4. Overgrootouders

In de wet is opgenomen dat via bovenstaande volgorde wordt bekeken wie de erfgenamen zijn. Dus als er in de eerste groep geen erfgenamen zijn, erft de tweede groep enzovoort. De erfgenamen die in dezelfde groep zitten hebben allemaal recht op een gelijk erfdeel. Dus wanneer een partner en drie kinderen erfgenaam zijn, dan erven zij allemaal een kwart van de nalatenschap.

Let op!

Stief- en pleegkinderen zijn niet automatisch erfgenaam. Wilt u dat zij wel van u erven, leg dit dan vast in een testament. Een partner waar u niet mee bent getrouwd of geregistreerd partnerschap hebt afgesloten, is volgens de wet geen erfgenaam. Wilt u dit anders regelen? Leg dit dan vast in uw testament.

Samenwoners zijn voor de erfbelasting niet automatisch elkaars partner. Als u dit wilt ondervangen moet u voldoen aan aanvullende voorwaarden. Op die manier zorgt u ervoor dat de hoge partnervrijstelling en het lagere tarief voor de erfbelasting alsnog van toepassing zijn. Als er op basis van de wet wordt geërfd hebben alle erfgenamen in één groep recht op een gelijk erfdeel. Wilt u hiervan afwijken? Leg dit dan vast in uw testament.

Wat is de relatie van de erfgenaam tot de overledene?

In de erfbelasting wordt het belastingtarief onder andere bepaald door de relatie van de erfgenaam met de overledene. Er zijn 3 groepen die worden onderscheiden.

• Partner en (pleeg- of stief) kinderen;
• Kleinkinderen en verdere afstammelingen;
• Overige erfgenamen (bijvoorbeeld een ander familielid of een vriend)

Verder zijn er twee tarieven in de erfbelasting. Hieronder zijn deze weergegeven. Let op: er is pas erfbelasting verschuldigd, als de waarde van de erfenis hoger is dan de vrijstelling.

* Tarieven en bedragen 2024 *

Een goed doel opnemen in uw testament

Wilt u (een deel van) uw nalatenschap nalaten aan een goed doel? Vererving aan goede doelen is vrijgesteld van erfbelasting. U heeft hierbij wel te maken met bepaalde voorwaarden. U kunt de vererving aan een goed doel vastleggen in uw testament.

Hoe groot is het erfdeel?

Om te bepalen hoe groot het erfdeel van elk van de erfgenamen is, moet eerst de nalatenschap worden vastgesteld . Vervolgens wordt deze nalatenschap verdeeld over de erfgenamen op basis van het testament of op basis van de wet wanneer er geen testament is.

Het erfdeel per erfgenaam mag vervolgens worden verminderd met de van toepassing zijnde vrijstelling.

* Bedragen 2024 *

Hoe hoog de vrijstelling is hangt, net als het tarief, af van de relatie met de overledene. Zo heeft een echtgenoot, geregistreerd of samenwonend partner een vrijstelling van ongeveer € 800.000. Kinderen en kleinkinderen hebben een vrijstelling van ongeveer € 25.000. Zo zijn er in de wet nog enkele groepen onderscheiden (tarieven 2024). In bovenstaand overzicht ziet u in hoofdlijn hoe kan worden vastgesteld wie erfgenaam is en hoe bepaald wordt of en hoeveel erfbelasting is verschuldigd.

Tijdens leven kunt u hier richting aan geven door in een testament vast te leggen wat uw wensen aangaande uw nalatenschap zijn. U kunt dan bijvoorbeeld aangeven of u bepaalde zaken uit uw nalatenschap aan een specifieke persoon wilt nalaten of u kunt uw nabestaanden juist ruimte geven om uw nalatenschap naar eigen inzicht te verdelen. Op deze manier beïnvloed u de verschuldigde erfbelasting.

Onze adviseurs denken met u mee

Zoals uit bovenstaande blijkt regelt u in een testament hoe u uw nalatenschap wilt verdelen. Omdat in de wet niet alles is geregeld, is dat soms nodig. Bijvoorbeeld als u uw stief- of pleegkinderen of een samenwonende partner tot erfgenaam wilt benoemen. Ook kunt u door het opstellen van een testament verschuldigde erfbelasting besparen. Onze adviseurs denken graag met u mee over hoe u dat het beste inricht. Neem vrijblijvend contact met ons op.