Belastingplan 2025 en bedrijfsopvolgingsregelingen
De bedrijfsopvolgingsregeling in de schenk- en erfbelasting (BOR) is een regeling die zorgt voor een forse vrijstelling als een onderneming wordt geschonken of vererft. De doorschuifregeling in het aanmerkelijk belang (box 2 van de inkomstenbelasting; kortweg DSR) is een regeling die het doorschuiven van de belastingclaim die normaal is verschuldigd bij overdracht van box 2-aandelen mogelijk maakt. Deze regeling zijn alleen van toepassing op ondernemingsvermogen dat in de onderneming aanwezig is. Voor beleggingsvermogen zijn deze faciliteiten niet toe te passen.
De volgende wijzigingen traden per 1 januari 2024 al in werking:
- Verhuurd vastgoed is per definitie beleggingsvermogen
- Geen onderbreking bezitstermijn bij overheidsingrijpen
De volgende wijzigingen treden per 1 januari 2025 in werking:
- Afschaffen doelmatigheidsmarge BOR: Tot nu toe mocht een fictief deel van 5% bij het ondernemingsvermogen worden opgeteld, zodat een deel beleggingsvermogen toch profiteert van de faciliteiten. Deze regeling wordt voor de DSR na 2028 pas afgeschaft, maar voor de BOR mag dit niet meer in 2025.
- Beperking BOR en DSR voor bedrijfsmiddelen in gemengd gebruik: Bedrijfsmiddelen die zowel zakelijk als privé worden gebruikt, kwalificeren vanaf 2025 slechts voor het zakelijke deel als ondernemingsvermogen. Dit gaat alleen gelden voor bedrijfsmiddelen die op het moment van de overdracht een marktwaarde van minimaal € 100.000 hebben.
- Dienstbetrekkingseis DSR vervalt: Op dit moment kan de DSR bij een schenking alleen worden toegepast als de overnemer al minimaal drie jaar in dienst is bij de onderneming. Omdat in de praktijk eenvoudig op deze eis kan worden geanticipeerd, wordt de dienstbetrekkingseis afgeschaft.
- Minimumleeftijd 21 jaar voor BOR en DSR: Ter vervanging van de afschaffing van de dienstbetrekkingseis zijn de BOR en de DSR bij schenkingen voortaan alleen van toepassing indien de overnemer minimaal 21 jaar is.
- Aanpassing vrijstelling BOR: Op dit moment geldt voor de BOR een 100%-vrijstelling over € 1.325.253 en 83%-vrijstelling over het meerdere. Vanaf 2025 geldt de 100%-vrijstelling over € 1.500.000 en geldt voor het meerdere een vrijstelling van slechts 75%. Voor bedrijven met een aanzienlijke waarde kan overdracht in 2024 soms goedkoper zijn.
- Verkorting voortzettingseis BOR: De BOR was pas definitief als de voortzetter de onderneming minimaal vijf jaar voortzet. Die termijn wordt met ingang van 2025 verkort tot drie jaar. Deze verkorting geldt voor verkrijgingen vanaf 2025. Bij verkrijgingen in 2024 of eerder geldt dus nog de oude termijn van vijf jaar.
Wijzigingen bedrijfsopvolgingsregelingen per 2026
- BOR en DSR alleen nog belangen van 5% gewone aandelen: Op dit moment gelden de BOR en DSR voor (vrijwel) alle aandelenbelang die in box 2 van de inkomstenbelasting vallen. Dat is niet altijd een belang van 5% (de normale ondergrens) want er zijn diverse bijzondere regelingen waardoor ook kleinere belangen in box 2 kunnen vallen. Met ingang van 2026 gaan de DSR en BOR alleen nog maar gelden voor ‘echte’ aanmerkelijke belangen van 5%. Oftewel: alleen nog voor belangen van minimaal 5% in de gewone aandelen. Preferente aandelen en zogenaamde tracking stocks vallen daardoor ook buiten de boot. Wanneer sprake is van preferente aandelen, is al langer onderwerp van discussie. Ook op dit gebied worden de regels aangescherpt. Al zijn we nog in afwachting van een nadere definitie daarvan. Als sprake is van een bijzondere samenstelling van het aandelenkapitaal (bijvoorbeeld soortaandelen), dan is het zaak om in 2025 in actie te komen.
- Aanpak rollatorinvesteringen: De leeftijd waarop iemand een onderneming start en later overdraagt, is op dit moment voor de toepassing van de BOR en DSR irrelevant. De Belastingdienst wordt steeds vaker geconfronteerd met personen die op zeer hoge leeftijd een onderneming starten om die vervolgens fiscaal gefaciliteerd over te dragen. Beleggingsvermogen wordt zo (gedeeltelijk) vrijgesteld ondernemingsvermogen. Om dit fiscale motief tegen te gaan, wordt voor de toepassing van de BOR de bezitstermijn voor een dergelijke onderneming langer. Voor ieder jaar dat iemand de onderneming start na de AOW-leeftijd + 2 jaar, wordt de bezitstermijn met 0,5 jaar verlengd. Zodoende zal een seniore ondernemer de onderneming langer moeten drijven om gefaciliteerd over te dragen.
- Aanpak bedrijfsopvolgingscarrousel: Er zijn voorbeelden bekend van families waarbij de onderneming meerdere malen tussen generaties heen en weer gaat, waarbij meer dan één keer belastingvrij ondernemingsvermogen overgaat. Om dit tegen te gaan wordt een brede maatregel getroffen. Die houdt in dat de BOR en DSR niet mogen worden toegepast door iemand die de betreffende onderneming al eerder heeft overgedragen.
- Makkelijker herstructureren in de bezits- en voortzettingsperiode: Voor toepassing van de BOR gelden strikte termijnen met betrekking tot bezit (bij de overdragen) en voortzetting (bij de overnemer). In die periode kan de wens opkomen om de onderneming te herstructureren. Nu is dat nog gebonden aan strikte voorwaarden, waardoor de onderneming ‘op slot’ kan zitten. Het wordt eenvoudiger om in deze periodes te herstructureren.
Tenslotte nog twee regelingen die door de Tweede Kamer zijn geïntroduceerd bij de behandeling van het Belastingplan 2024. Deze staan bekend als de Bavaria-amendementen. Doel is ook gefragmenteerde (kleinere) aandelenbelangen in doorgaans oude familiebedrijven onder de toepassing van de BOR en DSR te laten vallen. Mogelijk vormen deze regelingen (EU-rechtelijk) verboden staatssteun. Omdat dit nog nader onderzoek nodig heeft, is de datum van inwerkingtreding nog niet bekend.
In onze kennisbank over het Belastingplan 2025 leest u over de op Prinsjesdag gepresenteerde plannen. We werken deze pagina bij met de laatste ontwikkelingen en belangrijke informatie. Vraagt u zich af wat het Belastingplan 2025 voor u betekent? Neem dan gerust contact met ons op. Onze adviseurs staan graag voor u klaar met ondersteuning en persoonlijk advies.
Bedrijfsopvolging is een zaak van aandacht. Wilt u meer weten over alle facetten die bij een bedrijfsopvolging van belang zijn? Bezoek dan onze kennisbank bedrijfsopvolging.
