Blog

De accountantsverklaring en de NOW-regeling

Het Financiële Dagblad staat er vol mee; de uitdagingen die de NOW-verantwoording voor de ondernemer en de controlerend accountant met zich meebrengt. De afgelopen maanden zijn accountants in de pers als aasgieren van de NOW weggezet. Hoe kijk ik daar tegenaan, als Manager Controle? In deze blog deel ik mijn visie hierop en alvast een schot voor de boeg: het ligt een stuk genuanceerder.

Accountantsverklaring en de NOW

Zekerheid bieden bij de onder de NOW-regeling verstrekte financiële ondersteuning, die per saldo door alle belastingbetalers wordt betaald, is een schone taak die zorgvuldig moet gebeuren. Tegelijkertijd blijkt de aan de voorkant zo simpel uitgelegde regeling, in de controle helaas toch niet zo simpel als gedacht. Vaak tot ergernis van de ondernemers, die de steun zo hard nodig hebben.

Leuker kunnen ze het niet maken, wel duidelijker

Het controleprotocol van de NOW is zeer uitgebreid en vraagt om arbeidsintensieve controlewerkzaamheden. De controle heeft als doel om een juiste verantwoording in te dienen en daarbij zekerheid te verschaffen over de juistheid en volledigheid ervan. Te meer een reden om in overleg te blijven met onze klanten om de (on)mogelijkheden tijdig te onderkennen. Het zou namelijk vervelend zijn als achteraf blijkt dat de verkregen NOW-subsidie terugbetaald dient te worden.

Noodzakelijke accountantsverklaring?

Afhankelijk van de hoogte van de NOW-steun kan de hulp van een accountant noodzakelijk zijn. Het grootse gedeelte van onze klanten valt in het ‘lichte’ regime, waarbij een derdenverklaring of samenstellingsverklaring afdoende is. In het geval van een significante NOW-aanvraag kan echter een accountantsverklaring noodzakelijk zijn bij de eindverantwoording.

De eerste controles van NOW-verantwoording zijn nu al gaande. De ervaring leert dat het een tijdrovende klus is waarbij uitgebreide werkzaamheden verricht moeten worden. De praktijk wijst ook uit dat er nog regelmatig vragen en onduidelijkheden ontstaan, ook nadat een aanvullende toelichting is gegeven vanuit de overheid. Mede daarom hebben we als beroepsgroep een brief richting het Ministerie van Sociale Zaken & Werkgelegenheid gestuurd waarin zorg is uitgesproken over de praktische uitwerking van de NOW-toetsing. Deze brief richt zich op de mogelijk grote schade voor ondernemers als gevolg van de restrictieve uitleg van de regeling, maar gaat ook over de administratieve lasten voor ondernemers en de gevolgen van een oordeelsonthouding bij de verantwoording.

Onbegrip is begrijpelijk

We doen onze uiterste best om voor een zo efficiënt mogelijke NOW-verantwoording te zorgen. De complexiteit van de regeling is echter hoog, waardoor controles vaak meer tijd vragen dan gewenst. De complexiteit en hiermee gepaarde kosten leiden soms tot frustraties en onbegrip bij ondernemers. En ik begrijp dat wel. Het doel moet zijn om de regeling te laten functioneren zoals beoogd: steun bieden tijdens een ongekende crisis. En als controlerend accountant wil je het beste voor je klant en zijn we genoodzaakt de protocollen te volgen, zodat de NOW-steun kan worden verantwoord.

Goede administratieve organisatie is cruciaal

Eén van de moeilijkheden bij deze NOW-verantwoordingen is de in het mkb-segment veelvoorkomende controleverklaring van oordeelsonthouding bij de jaarrekening. Deze richt zich vaak op het niet vast kunnen stellen van de volledigheid van verantwoorde opbrengsten door het ontbreken van de noodzakelijke opzet van de administratie en interne beheersing. En laat juist die volledigheid van omzet nou juíst bij de NOW-verantwoording en controle daarvan een belangrijk element zijn!

Dit oordeel kan leiden tot een nihil vaststelling, mits de oordeelsonthouding het gevolg is van corona-gerelateerde beperkingen ten aanzien van bijvoorbeeld interne beheersing of het niet (tijdig) kunnen inventariseren van de voorraad. Vooral de beperkingen in interne beheersing zijn van toepassing bij niet-controleplichtige ondernemingen die door de hoogte van NOW-steun wel een controleverklaring nodig hebben. Een nihil vaststelling betekent dat de verkregen NOW-subsidie volledig moet worden terugbetaald. Dit heeft uiteraard grote gevolgen voor de ondernemer en kan de continuïteit van de bedrijfsvoering ernstig in gevaar brengen.

Een goede administratieve organisatie en interne beheersing (AO/IB) zijn erg belangrijk. Met onze management letters adviseren we alle (wettelijk) controleplichtige klanten jaarlijks zodat de AO/IB toereikend kan worden opgezet en ingericht. En voor alle ondernemers geldt: zorg dat uw administratieve organisatie op orde is. Dit levert rust op, maar helpt u ook om in crisistijd de juiste keuzes te kunnen maken.

 Maatschappelijke verantwoordelijkheid

Doordat we tijdig in overleg treden met onze klanten en samen naar mogelijkheden en oplossingen zoeken om tóch de volledigheid van verantwoorde omzet vast te kunnen stellen, proberen we onze klanten door deze vervelende coronacrisis heen te helpen. Dit alles natuurlijk wel met inachtneming van onze maatschappelijke rol, hoe vervelend dit soms ook kan zijn. We zijn tenslotte als controlerend accountant de vertrouwenspersoon van het maatschappelijk verkeer. Daarbij komt vanzelfsprekend de verwachting dat de NOW-subsidies niet ten onrechte aan ondernemers zijn verstrekt.

Inmiddels is de uiterste inleverdatum van de NOW1-verantwoording verplaatst naar 31 oktober 2021. Dat geeft u als ondernemer en ons als accountant meer tijd en ruimte om, naast het reguliere jaarrekeningwerk, de juiste verantwoordingen op te stellen en te controleren.

Ondanks de complexiteit, onduidelijkheid en frustraties kunt u erop vertrouwen dat we niet als aasgieren boven uw hoofd cirkelen. We staan naast de ondernemers en willen u helpen om uit deze crisis te komen. Daar ga ik me, samen met mijn collega’s, ook de komende tijd vol voor inzetten.

Voor nu is het nog afwachten wat de uitwerking gaat zijn van de publieke brief waarin onze beroepsgroep haar zorgen heeft geuit. Wat de uitkomsten ook mogen zijn, wij staan voor u klaar. Heeft u een accountantsverklaring nodig of heeft u vragen over de NOW-verantwoording? Neem dan gerust contact met ons op!

Pascal Van Strien

Pascal van Strien MSc RA

0113 - 23 94 00

06 - 15 19 00 05